काठमाडौँ । सरकारले सामुदायिक रेडियोलाई विद्युत महशुलमा अधिकतम ४६ प्रतिशतसम्म छुट दिने भएको छ ।
ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिँचाइमन्त्री पम्फा भुसालले आगामी मङ्सिर १ गतेबाट लागु हुने गरी देशभरका सामुदायिक रेडियोलाई सामुदायिक संस्थालाई दिइँदै आएको सुविधा अन्तर्गत विद्युत महशुलमा छुट दिइने बताउनुभयो ।
अमार्क एशिया प्यासिफिकसँगको सहकार्यमा सामुदायिक रेडियो प्रसारक सङ्घ (अकोराब) ले आयोजना गरेको ‘विपद् र सामुदायिक रेडियो’ विषयक अन्तरक्रिया कार्यक्रममा मन्त्री भुसालले विपद्का समयमा रेडियोहरूले महत्वपूर्ण भूमिका खेल्दै आएको र आगामी दिनमा पनि त्यो भूमिकालाई निरन्तरता दिइनुपर्नेमा जोड दिनुभयो ।
गाउँघरदेखि सहरसम्म सबैभन्दा प्रभावकारी सञ्चारमाध्यम भएकाले सामुदायिक रेडियोलाई विद्युतमा ४२ देखि ४६ प्रतिशतसम्म छुट गर्ने निणर्य लिइएको उहाँले बताउनुभयो ।
ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिँचाइमन्त्री पम्फा भुसाल ।कार्यक्रममा अमार्कका उपाध्यक्ष मीनबहादुर शाहीले सामुदायिक रेडियो सबैको पहुँचमा पुग्ने भएकाले रेडियोको सङ्ख्या बढाउनु भन्दा पनि गुणस्तरमा ध्यान दिनुपर्ने धारणा राख्नुभयो ।
उहाँले विपद्का समयमा प्रयोग गर्न मिल्ने गरी विपद्बारे सूचना दिने निर्देशिका तयार गर्नु सबै रेडियोका लागि प्रभावकारी हुने सुझाव दिनुभयो ।
अमार्कका उपाध्यक्ष मीनबहादुर शाही । अकोराबका पूर्व अध्यक्ष तथा अर्माक एसिया प्यासेफिकका सहअध्यक्ष सुवास खतिवडाले विपद्बाट जनधनको क्षति कम गराउन सामुदायिक रेडियोले महत्वपूणर् भूमिका खेलेको बताउनुभयो ।
‘सामुदायिक रेडियो समुदायको विश्वास भएकाले विपद्का समयमा पूर्व तयारी गर्न सामुदायिक रेडियो अझैँ सक्रिय हुनुपर्ने अवस्था छ । २ वर्षको विद्युत महशुल मिनाहा गरौँ वा सेवामा सहकार्य गरेर जान पनि सकिन्छ ।’ खतिवडाले भन्नुभयो ।
अकोराबका पूर्व अध्यक्ष तथा अर्माक एसिया प्यासेफिकका सहअध्यक्ष सुवास खतिवडा ।सामुदायिक रेडियो प्रसारक सङ्घ (अकोराब) का अध्यक्ष अर्जुन गिरिले कोरोना महामारिका समयमा सामुदायिक रेडियोले ८५ प्रतिशतभन्दा बढी कार्यक्रम उत्पादन गरेको जानकारी दिनुभयो ।
सामुदायिक रेडियोलाई विद्युत महशुल छुट गर्ने निणर्य गरेको भन्दै उहाँले ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिँचाइमन्त्री पम्फा भुसाललाई धन्यवाद दिनुभयो ।
विपद्को समयमा सामुदायिक रेडियोले खेलेको भूमिका महत्वपूणर् रहेको उल्लेख गर्दै विपद् पूर्व तयारीका लागि अकोराबले सामुदायिक रेडियोहरूलाई मौसम पूर्वानुमान महाशाखासँग सहकार्य गर्ने तयारी भइरहेको जानकारी दिनुभयो ।
अकोराबका अध्यक्ष अर्जुन गिरी । जल तथा मौसम विभागका उप महानिर्देशक कमलराज जोशीले ५० वर्षअघिदेखि नेपालमा मौसम पूर्वानुमान गर्न थालिएको जानकारी दिँदै अहिले हरेक बिहान ६ बजे ३ दिनको मौसम पूर्वानुमानको सूचना सार्वजनिक गर्ने गरेको उल्लेख गर्र्दै यो सूचनालाई देशभरमा पुर्याउनका लागि सामुदायिक रेडियो प्रभावकारी हुने टिप्पणी गर्नुभयो ।
७७ जिल्लाका नागरिकसम्म मौसम बारेको सूचना पठाउनका लागि नेपालका सामुदायिक रेडियोसँग सहकार्य गर्न आफूहरू तयार भएको उहाँको भनाइ छ ।
फ्रिडम फोरमका संस्थापक अध्यक्ष तारानाथ दाहालले सबैको पहुँचमा र सार्वजनिक सञ्चारमाध्यम भएकाले सामुदायिक रेडियोलाई सहयोग गर्नपर्ने सरकारको दायित्व हो भन्नुभयो ।
कार्यक्रममा विचार राख्दै फ्रिडम फोरमका संस्थापक अध्यक्ष तारानाथ दाहाल ।भूकम्प, बाढीपहिरो लगायतका विपद्मा सामुदायिक रेडियो प्रभावकारी हुने भएकाले राज्यले यसमा लगानी गर्नुपर्ने धारणा राख्दै विदेशमा सामुदायिक रेडियोले राज्यबाट प्राथमिकता पाउने अभ्यास भए पनि नेपालमा त्यसो हुननसकेको धारणा राख्नुभयो ।
कार्यक्रम बीबीसी नेपाली सेवाका प्रमुख जीतेन्द्र राउतले सामुदायिक रेडियोमा व्यापारिक मनसाय नहुने भएका कारण राज्यले सहयोग गर्नुपर्ने विचार राख्नुभयो ।
सञ्चारका बिभिन्न माध्यमको विकास भए पनि रेडियोको भूमिका र प्रभाव अझैँ पनि कम्जोर नभएको उहाँको भनाइ थियो ।
शेयरकास्टका मधु आचार्यले भूकम्प, कोरोना जस्ता महामारीका विषयमा सबैभन्दा बढी सूचना लिने माध्यम रेडियो भएको अध्ययनले देखाएको जानकारी दिनुभयो ।
उहाँले सामान्य अवस्थामा भन्दा सङ्कट वा पिपद्को समयमा रेडियो सुन्ने स्रोेताको सङ्ख्या बढ्ने भन्दै ७० प्रतिशत नागरिकले कोरोना भाइरसको बारेमा रेडियोबाट जानकारी लिएको बताएको आफ्नो अध्ययनको निष्कर्ष रहेको बताउनुभयो ।
कार्यक्रममा गिभ टु एसियाका सुरेश तामाङले विपदका समयमा बिजुली ठप्प हुँदा सूचना प्रवाह गर्ने सामुदायिक रेडियोहरू बन्द हुने गरेको बताउनुभयो ।
त्यस्तो अवस्थामा रेडियोको नियमित प्रसारण जारी राख्न सरोकारावाला निकायले विशेष ध्यान दिनुपर्ने उहाँको भनाइ थियो ।
प्रकाशित मिति: सोमबार, कात्तिक २९, २०७८, १०:०८
